طراحی اقامتگاه بوم گردی نقش مهمی در درجه اول در صنعت گردشگری دارد و برای آشنا کردن گردشگران با فرهنگ و طبیعت آن منطقه نقش مهمی دارد.یکی از عواملی که رابطه مستقیم در جذب گردشگران زندگی کردن در محیط خانه های سنتی میباشد بنابرین مجتمع اقامتگاه وبوم گردی باید طوری طراحی شود که با محیط ادغام شوند باید فضا به گونه ای طراحی شده باشد که انتظارات بازدیدکنندگان را برآورده کند یک فضای اقامتی باید از حداقل امکانات رفاهی مثل : اتاق های جداگانه با حمام اختصاصی وسایر امکانات مجتمع اقامتگاه و بوم گردی برخوردار باشد.
درطراحی اقامتگاه بوم گردی انتخاب مکان مناسب جهت طراحی ویا باسازی بنا اقامتگاهی می باشد.مکان انتخابی باید از نظر معماری برپایه ی فرهنگ وهنر سنتی همان منطقه باشد برای مثال :اقامتگاه سنتی باید قدمت تاریخی داشته باشد ، ارزش تاریخی در گذشته یا دردوران معاصر ارتباط داشته باشد یا از نظر معماری وسایر ویژگی ها ارزشمند باشد سپس نوبت به مشاهده وبرسی نمای ساختمان ،وضعیت بام ،پنجره ها و درب اقامتگاه می رسد که به صورت مدوام مورد حفظ ونگهداری قرار گرفته است باید مورد برسی قرار بگیرد وسپس بعد از ارزیابی های انجام شده وارد مرحله طراحی می شویم .اقامتگاه باید طوری طراحی شود که کمترین میزان آسیب به بافت منطقه و زیست بوم به منطقه وارد شود هدف از طراحی اقامتگاه بوم گردی این است که بتوانیم تا حد امکان بتواند فرهنگ آن منطقه را به نمایش بگذارد وبتواند سبک فرهنگی زندگی اجتماعی منطقه را انتقال دهد.برای همین افرادی که این اقامتگاه ها را اداره می کنند اغلب توسط افراد محلی هستن و بهتر است از افراد محلی همان منطقه راهنمایی بگیرد.
عناصر و ساختار اقامتگاه بوم گردی با رویکرد معماری سنتی ایرانی در هر منطقه ایران به دلیل چهار فصل بودن سبک سنتی خاص خودش را دارد که براساس فرهنگ واقلیم آن منطقه ومصالح بومی استفاده شده در ساختمان ها معماری سنتی خاص آن منطقه شکل می گیرد.در ادامه چند فضای اقامتگاه سنتی را مورد برسی قرار می دهیم. و به نحوه کارکرد این فضا ها اشاره می کنیم.
درهای ورودی در اقامتگاه بوم گردی به صورت دولنگه چوبی می باشد که بر روی هر لنگه در یک کوبه ای قرار دارد برای مطلع کردن افراد داخل خانه بود کوبه ای که صدای زیر داشت برای این بوده که فردی در میزند خانم میباشد و کوبه ای دیگر که به شکل چکشی میباشد و صدای بمی هم دارد برای این بوده که یک مرد پشت در میباشد ومرد خانه در را باز میکرد که نشان دهنده فرهنگ وسبک سنتی معماری ایرانی است.
حیاط یک فضای باز و آزاد را برای زندگی مستقل در حریم شخصی در اختیار انسان قرار می‌داد.حیاط درمعماری سنتی اقامتگاه ها یک ویژگی ارزشمند است که در هویت بخشی کلی بنا وحتی ساکنان آن تاثیر گذار بود طراحی حیاط اقامتگاه در خانه های سنتی به این صورت بوده که در گوشه بنای اقامتگاه میباشد و معمولا فرم آن ها به شکل مربع و یا مستطیل هستند در معماری سنتی حیاط در اقامتگاه های کوچک معمولا به صورت ساده ای طراحی می شدند و در طراحی حیاط اقامتگاه بوم گردی ترکیب چندحوضچه و باغچه در کنار هم علاوه برفضای کاربردی عملکرد زیست هم نیز داشته و به سبب قرار گرفتن در معرض نور مستقیم در طول روز رطوبت حیاط افزایش پیدا می کرده و عبور باد از روی حوضچه ها هوایی لطیف در این فضا به وجود می آورد. کاربرد حیاط در اقامتگاه معماری سنتی به عنوان مرکز وقلب ساختمان بوده.حیاط محیط انجام بسیاری از امور خانه مثل شست وشو، رفت و روب، استراحت، تفریح و گردهمایی بوده.
هشتی در اقامتگاه سنتی ایران یک عنصر جداکننده محسوب می شد. در طراحی معماری سنتی از هشتی برای تعریف حریم زندگی استفاده می کردند هشتی قسمتی از ساختمان میباشد که فضای ارتباطی بین فضای درونی با فضای بیرونی یک بنا را ازهم جدا می کند وکاربرد دیگر این هشتی برای انشعاب دادن به قسمت های دیگر خانه و گاهی برای ارتباط با چند خانه ساخته می شدند در بعضی خانه های بزرگ تر از فضای اندرونی و اقامتگاه های خدمتکران نیز به هشتی راه داشتند هشتی ها ویژگی خاصی داشتند افرادی که وارد هشتی می شدند گاهی از راهروهایی که چند پیچ داشتن باید از آن عبور میکردند هشتی ها گونه های مختلفی دارند که بسته به کارکردشان در هر منطقه ساخته می شدند.
طراحی اتاق در اقامتگاه بوم گردی به صورت گوناگونی بوده بطوریکه درساخت اقامتگاه ها ارتباط بصری بین اتاق ها جزئی از معماری سنتی ایرانی میباشد اتاق ها براساس تناسب طلایی انجام می شده اند ای ناتاق ها معمولا به صورت عرضی نور می گرفتند. طراحی کلی اتاق های اقامتگاه براساس تابستان نشین و زمستان نشین اتاق های مختلفی طراحی میکردند.که اغلب اتاق ها تابستان نشین در طبقات بالا و اتاق زمستان نشین در طبقه همکف یا کمی پایین تر از حیاط قرار داشتن به علت اینکه این فضا از چند جهت باعث گرم شدن سریع فضا می شود.برعکس اتاق های تابستانی فضاهایی هستند که درمسیر وزش باد قرار دارند که در جبهه های مختلف آن بازشوهای کامل و یا درهای قرار گرفته اند که عملکردی شبیه به بادگیر دارد.
ایوان فضای نیمه باز که از سه طرف بسته واز یک باز است ایوان یک فضای واسطی است که محل ارتباط بین اتاق ها میباشد ایوان ها عرض یا ارتفاع زیادی دارند؛ایوان معمولا در مجاورت حیاط و بر روی محورهای اصلی آن قرار می گیرد و به فراخو نوع بنا و یا محل استقرارش عملکردهای گوناگون می یابد و در اقامتگاه بوم گردی از آن به عنوان فضای دورهمی استفاده می کنند.
هتل با اقامتگاه ها بوم گردی تفاوت های زیادی دارند؛افرادی که به دنبال کشف جاهای جدید هستند و دوست دارند با فرهنگ خاص اون منطقه آشنا بشن وتجربه جدیدی به دست بیاورند به دنبال یک اقامتگاه بوم گردی هستن. تفاوت اصلی بین این دو مکان بیشتر تقابل میان سنت و مدرنیته است.در اقامتگاه بوم گردی بیشترین تمرکز بربافت سنتی وفرهنگ خاص اون منطقه است در اقامتگاه های سنتی بوم گردی خبری از امکانات لوکس که هتل دارند نیست. بلکه این بافت سنتی اون محل هستش که شما را شگفت زده می کند و اقامت در آن‌ها شما را به سفری در زمان خواهد برد.
اقامتگاه بوم گردی نقش موثری را در جذب گردش های داخلی و خارجی ایفا می کند. وهمچنین نقش مهم در رشد افتصادی آن منطقه دارد.طراحی خانه بوم گردی باید تاکید برغناصر معماری والمان های سنتی آن منطقه داشته باشد و همچنین باید فرهنگ صنایع دستی و سرو غذای محلی نقش بسازیی در برنامه ریزی تورهای گردشگری وبرای آشنایی بازدیدکنندگان از زیست بوم آن منطقه دارد. گردشگران می توانند به دور از هیاهوی شهری در این اقامتگاه به آرامش برسند طراحی اقامتگاه بوم گردی تنها برای یک اقامت نیست بلکه برای حفظ ونگهداری از فرهنگ نقش مهمی دارد و می تواند محلی باشد با فرهنگ جدید وهمچنین آشنایی با افراد محلی وشناختن فرهنگی وسبک زندگی آن ها می باشد.
دانش فنی مشابه
نظرات کاربران ، پرسش و پاسخ