اصول طراحی نمای مدرن

نما به عنوان جزئی از بدنه ی فضای شهری، خود کلی است متشکل از اجزا مختلف که طبق اصول زیبایی شناسی و منطقی به یکدیگر ارتباط یافته است. منظور از عناصر اختصاصی نما، اجزایی است که کلیت نما را به وجود می آورند و نما را به عنوان بستر مطرح می سازند. در اینجا منظور از اجزا نما بخش های مختلف تشکیل دهنده آن نمی باشد، بلکه مراد عناصر بارز و برجسته در هر نما می باشد.

اجزای تشکیل دهنده نما
-پهنه های نما
-سطوح پر و خالی
-سطوح شفاف و کدر
-بازشو
-پنجره
-پنجره بندی یا فنسچراسیون

پهنه های نما

سطح هر نما، معمولا به چند پهنه تقسیم بندی می شود. پهنه بندی هر نما با تغییر در شکل، ابعاد، رنگ، مصالح، ترکیب اجزا، بافت و یا استفاده از احجام متفاوت ایجاد می شود. ابعاد و اندازه هر پهنه، میزان سطح اشغال بدنه توسط نما، تناسب پهنه، نحوه ترکیب پهنه ها، فصل مشترک پهنه ها، شکل پهنه، بافت و رنگ نکات قابل توجه در طراحی پهنه بندی نما می باشند.

سطوح پر و خالی

بدنه نما می تواند به صورت مسطح و یا دارای فرورفتگی یا برآمدگی حجمی باشد. سطوح خالی به سطوحی از نما گفته می شود که نسبت به سطح اصلی نما فرو رفته و در بدنه ایجاد حفره نماید. در هنگام طراحی توجه به نسبت سطوح پر و خالی بسیار مهم می باشد. سطوح پر می توانند کدر، شفاف و یا نیمه شفاف باشند.

سطوح شفاف و کدر

همانطور که مشخص است، سطوح شفاف بخشی از بدنه نما می باشد که از مصالح شفاف یا نیمه شفاف مانند شیشه، ساخته شوند. سطوح کدر نیز متریال های غیر شفاف مانند کامپوزیت، آجر، سیمان و ... می باشد.

بازشو یا گشودگی

بازشو ها به عنوان فضای خالی تعبیه شده در دیوار، تعریف می شوند. مقررات ملی ساختمان مبحث نوزده، بازشو را اینگونه تعریف می کند: کلیه سطوح در پوسته در پوسته خارجی ساختمان که برای ایجاد دسترسی، تامین روشنایی، دید به خارج، خروج گاز حاصل از سوخت، تهویه هوا، ایجاد می  گردند. بازشو به عنوان عنصری مهم و پویا در طراحی نما به حساب می آید. بازشو ها می توانند به شکل های مختلف با توجه به سبک طراحی، فرم ساختمان و نوع فضا طراحی گردند.

پنجره

پنجره به عنوان جزئی از کل و در نگاهی دیگر یک کل متشکل از اجزای خرد تر باعث ایجاد ارتباط بین فضای درون و بیرون می شود. همانطور که گفته شد نقش بسیار مهمی در رسیدن به یک نمای زیبا، پویا و... ایفا می کند. پنجره به عنوان عنصر شفاف در کنار سطوح کدر نقش محوری در طراحی بازشوها ایفا می کند. در نهایت می توان گفت، پنجره موجب افزودن جذابیت بصری و سرزندگی، به نمای ساختمان می شود. پنجره ها می توانند در شکل ها و ابعاد گوناگون به صورت فرو رفته یا هم سطح با بدنه ساختمان، طراحی گردند.

پنجره بندی یا فنسچراسیون

به آرایش، نظم، ترتیب و تناسب روزنه ها در بدنه فنچراسیون گفته می شود. پنجره بندی یکی از مهم ترین عوامل ایجاد وحدت و استحکام بصری در نما تلقی می شود. این خصوصیت در کنار نماهای دیگر نیز مهم می باشد.
عوامل موثر در طراحی بازشو ها:
- اندازه و تناسب آنها
- موقعیت آنها در ارتباط با سطح نما
- ترتیب و ارتباط آنها نسبت به یکدیگر
- تقسیمات پنجره و ترکیب داخلی سطح شیشه
- نوع جنس و رنگ مصالح قاب و سطح شفاف
 

 

برداشت از کتاب راهنمای طراحی نما، سید یوسف احمدی