نام کارفرما: مهندس نوشاد احمدی
تیم طراحی: زهره بیات| امیرحسین سرور
محل پروژه: لواسان سبوی کوچک
کاربری: مانژ اسب سواری
متراژ: 1500 مترمربع
وضعیت: ساخته شده
کارفرما: نوشاد احمدی، احمد خداوردی، علی خداوردی طراحی معماری و نظارت عالی بر اجرا: مهندسین مشاور سرور و همکاران مشاور عالی: محمود حسینی مدیر پروژه: بابک قائم مقامی نقشه بردار: محمد جواد نادری محل: لواسان، سبوی کوچک، انتهای درآسیاب، همه بوستان، باشگاه سوارکاری شید اسب (کیان) اردیبهشت تا شهریور 95
آیا می توان از طراحی معماری یک سازه ساده، به سادگی گذشت؟ در طراحی معماری فضایی برای حیوانات (مطالعه موردی اسب) چه مواردی را باید در نظر گرفت؟ راه اندازی اقتصادی مانژ سوارکاری همراه با طراحی معماری همخوان با طبیعت، پروژه پوشش باشگاه سوارکاری و مرکز پرورش اسب کیان (سایه بان و برف گیر)
ساختگاه بکر اردیبهشت 1395 (اولین بازدید از پروژه) در مطالعات فاز صفر، سه رویکرد کلی جهت طراحی در نظر گرفته شد: 1- سازه با عملکرد قابی 2- سازه با عمکرد خرپایی(فضاکار) 3- سازه با عملکرد کابلی سازه های کابلی خود شامل دو نوع اصل می باشند: سازه های متکی به کابل Cable supported roofs و سازه های معلق کابلی Cable suspended roofs که مجدد هریک به چند زیردسته تقسیم می شوند (Tibert, 1999). یک رویکرد در نگاه اول طراحی آن بود که با ساختن سازه ای در قالب صنعتی (سوله) تنها با یک رویکرد سازه ای به هدف مورد نظر کارفرما، که تنها پوشش فضای مذکور بود، نائل شد. اما ساختگاه بکر منطقه، شناخت رفتارهای اسب و پتانسیل های موجود با وجودی که طرحی ارزان و با سرعت اجرای بالا مورد نظر کارفرما بود، مجال گذشتن از معماری بنا را نمی داد. در فاز صفر بر اساس سه رویکرد مطرح شده، واریانت های کلی و مجزایی به کارفرما ارائه شد.
اسب سواری از معدود ورزش هایی است که در آن انسان با حیوان از طریق زبان بدن ارتباط برقرار میکند. یک سازه معلق کابلی نیز دارای ادبیات مشابهی است. چنانکه سازه های کابلی معلق با توجه به حرکاتشان حین بهره برداری به روایتی زنده هستند و باید به رفتارهای آن ها حین بارگذاری مختلف (باد، برف،...) دقت نمود تا با توجه به آنها تنظیمات لازم و پیش بینی شده برای تامین کشش مناسب در کابل ها انجام شود و نگهداری از آنها حین بهره برداری از نکات اصلی طراحی این سازه ها می باشد. در نهایت با توجه به هزینه کمتر، سرعت اجرای بالاتر و سازگاری بیشتر با طبیعت، سازه معلق کابلی به عنوان یک فرم انعطاف پذیر و زنده انتخاب شد. هرچند نمونه های اجرا شده از سازه های کابلی معلق در دنیا قابل توجه می باشد، اما از آنجا که نمونه موردی اجرا شده از این نوع طراحی در کشور مشاهده نشد و متره و برآورد نشان می داد که هزینه و زمان استفاده از این سیستم در مقایسه با سایر سیستم ها بیش از دو برابر کمتر است، ریسکی را برای کارفرما حین تصمیم گیری ایجاد می نمود. (با توجه به اجرای پروزه بدون استفاده از تکنولوژی روز)
پس از انتخاب رویکرد طراحی کابلی به صورت معلق، به بررسی ادبیات فنی پرداخته شد. موارد زیادی در مورد سازه های کابلی اجرا شده و معادلات مربوط به آنها در مقالات و کتاب مختلف ارائه شده اند که شاید از حوصله ی متن ارائه آن ها خارج باشد اما به چندی از آنها اشاره خواهیم کرد.جهت مطالعه بیشتر به (Tibert, 1999) رجوع شود. سازه های معلق کابلی خود به سه دسته: 1- سازه های کابلی ساده 2- خرپاهای کابلی پیش تنیده 3-شبکه کابلی پیش تنیده تقسیم می شوند (Tibert, 1999). در پروزه مانز از سیستم نوع اول استفاده شده است. یکی از سازه های کابلی معلق قدیمی و زیبا که در بررسی ادبیات فنی این پروژه مفصل مورد بررسی قرارگرفت، میدان مسابقهThe State Fair Arena at Raleigh, North Carolina, USA می باشد (Tibert, 1999)
قدمی بزرگ در سازه های کابلی سقف معلق به سال 1950 بر میگردد، هنگامی که Matthew Nowicki طراحی میدان مسابقه State Fair Arena را در Raleigh, North Carolina, USA انجام داد. متاسفانه در همان سال در یک حادثه هوایی درگذشت، اما فعالیت های او توسط مهندسان دیگر ادامه یافت و پروژه در سال 1953 تکمیل شد. (Tibert, 1999) اجرای بنای فوق که به حق نمی توان معماری و سازه ی آن را از یکدیگر جدا نمود از نوع دوم سازه های معلق کابلی، یعنی شبکه کابلی پیشتنیده می باشد.
چنانچه در شکل فوق مشخص است (Tibert, 1999)، سقف به حالت زین اسب می باشد که مراعات نظیری نیز با طراحی مانژ سوارکاری اسب دارد، یک قوس روی سقف دارای دره و قوس دیگر دارای قله می باشد و یکی از واریانت ها برای پروژه مذکور استفاده از تکنیک فوق بود، اما از آنجا که قصد داشتیم دور مانژ و چشم اندازها کاملا باز باشند و بارگذاری باد بر روی بنا کمتر باشد، از این نوع از سازه کابلی معلق استفاده نشد.
تشابه های موجود در توزیع نیروها، بین سازه های ساده و زیبای معلق کابلی و یک چهار پایه ساده بسیار تامل برانگیر و قابل توجه می باشد. کابل ها بواسطه نیروی کششی قابل توجهی که تحمل می کنند، هزینه کم و سرعت اجرای بالا، همواره طراحان را تشویق می کنند که توزیع نیروها را در طرح معماری یا سازه به نحوی قرار دهند که در نهایت قسمت اصلی بارگذاری با عملکرد کششی تحمل شود و در آن قسمت از کابل ها استفاده کنند.
سابقه میدان مسابقه 14000 نفره The Scandinavium Arena به مسابقه معماری برمی گردد که در سال 1948 میلادی باعنوان طراحی یک سالن ورزشی سرپوشیده در مرکز گوتبرگ برگزار گردید. در این مسابقه گروه معماری پال هالتبرگ برنده شدند. در سال 1971 میلادی ساخت پروژه کامل شد. این سازه معلق کابلی نیز از نوع سوم، یعنی شبکه کابلی پیشتنیده می باشد و در زمان خود بزرگترین سالن ورزشی سرپوشیده چند کاربره بود.کاربری هایی از جمله کنسرت، تئاتر، اسکی روی یخ، فوتبال، شنا و غیره. (Tibert, 1999). سیستم توزیع نیروها در این سازه شباهت زیادی به توزیع نیروها در یک راکت تنیس دارد به نحوی که حلقه دور به صورت فشاری و کابل ها به صورت کششی عمل می کنند. این بنا فضایی به متراژ تقریبا نزدیک به یک هکتار را مسقف می کند.(دایره ای به قطر 104 متر).
نمونه موردی دیگر از سازه های کابلی معلق، David L. Lawrence Convention Center, Pittsburgh, USA می باشد که از نوع اول سازه های معلق کابلی، یعنی سازه کابلی ساده می باشد. معمار Rafael Viñoly Architects PC، محل Pittsburgh, USA، سال های 2000 تا 2003 میلادی، سطح اشغال 141700 (educate, n.d.) در پروژه مسقف نمودن مانژ سوارکاری اسب مذکور، از نوع اول سازه های معلق کابلی، سازه های کابلی ساده استفاده شده که در ادامه به مبانی و روند شکل گیری طرح اشاره خواهد شد.
به انتها نرسیدن پارچه بر روی کابل ها در بالا دست، هم شرایط مناسب برای رشد درختان گیلاس را فراهم می کند و هم سقف را به صورت معلق جلوه می دهد.
طراحی معماری انجام شده جهت سرپوشیده نمودن مانژ، در تقابل مستقیم با درک رفتار سازه می باشد، به نحوی که نمی توان مرز مشخصی بین طراحی معماری و طراحی سازه آن مشخص نمود. به بیان دیگر، معماری این بنا همان سازه ی آن و سازه ی آن همان معماری آن می باشد. چنانچه در معماری پروژه های سازه نمایان این موضوع یک اصل می باشد و میباست در ساخت سازه دقت بالایی به خرج داد، زیرا همان نمای نهایی کار می باشد. می توان گفت، تمامی پل های طراحی شده توسط سانتیاگو کالاتراوا و اکثر اثرهای نرمن فاستر دارای چنین ویژگی هایی می باشند. در واقع معماری های به راستی نمایان (Expose) دارای صداقتی مبنی بر نشان دادن آنچه آن ها را تشکیل می دهد در نمای نهایی کار هستند.
طراحی معماری بنا از دیدگاه بهره برداری مناسب برای اسب و سوارکار، می بایست به نکات ذیل توجه نمود:
تامین تهویه و دمای مناسب با توجه به تعریق بدن اسب حین سوارکاری و پرش تامین نور مناسب تامین ارتفاع مناسب جهت پرش از مانع با توجه به حضور سوار (البته باید در نظر داشت که هرچه ارتفاع مانژ بیشتر باشد اسب راحتتر می باشد، مخصوصا برای اسب های مهمان که ذهن آن ها به شرایط مانژ هنوز شرطی نشده است) عدم استفاده از المان های رنگارنگ با توجه به ترس اسب عدم وجود مانع در مسیر اسب و تامین دهانه بلند بدون حضور ستون تامین سایه مناسب و یکواخت کیفیت مناسب کف مانژ و زهکش آن عدم حضور اخلاف ارتفاع بصری در مسیر اسب مسدود ننمودن چشم اندازهای طبیعی و زییای موجود استفاده از یک مدول قابل گسترش در فرم های مختلف با توجه به عدم تقارن زمین، حفظ درختان و نیاز به تغییر شکل پایه ستون ها در طول زمین توجه به نیارش و پیمون بنا
ادبیات سازگار با طبیعت بیشتر از نگاه فرمی، تکنیک ساخت و کمتر دستخوش تغییر نمودن طبیعت می آید. در طراحی معماری سعی بر آن بوده است تا کمترین تغییرات در محل صورت پذیرد و از پتانسیل های موجود طبیعی (مانند تفاوت ارتفاع موجود در دو سمت بالا دست و پایین دست مانژ) جهت فائق آمدن بر قیدهای ذکر شده با مصرف کمترین انرژی، حداکثر استفاده صورت پذیرد. چنانچه می دانیم ذات طبیعت نیز در تمامی مخلوقات همیشه به سمتی می رود که کمترین انرژی را در خود ذخیره کند و این موضوع یک اصل قابل گسترش در تمامی رشته های فنی و مهندسی می باشد.
معماری سازه ی نگهدارنده کابل های معلق با نگاهی به بدن اسب، بالا تنه و لجام آن و اجرای شیب یکطرفه جهت تخلیه بار برف توسعه یافت.
انتخاب یک مدول قابل گسترش (مربع دوران یافته) در شکل های مختلف با توجه به عدم تقارن زمین و نیاز به تغییر فرم پایه ستون ها در طول زمین استفااده از هندسه ای با تنها دو زاویه (90 و 45 درجه) جهت اجرای ساده تر، توزیع بهینه نیروی های کششی و فشاری در سازه نگهدارنده کابل ها، خاک سست پایین دست، تامین مهار کششی در بالادست، ترکیب رفتار دیوارهای بتنی پایین دست با سازه فولادی روی آن، مدلسازی هم زمان خاک بستر، دیواره و فنداسیون بتنی، پایه های فولادی و کابل ها در یک مدل نرم افزاری جهت بررسی اثرات متقابل آنها روی یکدیگر از جمله مواردی بودند که در قسمت طراحی سازه مورد بررسی و محاسبه قرار گرفتند.
جهت تحلیل سازه کابلی معلق 237 مدل با استفاده از نرم افزار SAP2000 version 18 ساخته شده تا در نهایت مقاطع بهینه با فرمت مناسب بدست آیند. این مدل های تحلیلی از صحت سنجی (verification) و اعتبار سنجی(validation) مدل های ساده و مرجع سازه های کابلی شروع شده و با بهینه یابی مقاطع مناسب (به نحوی که نیروی های کششی و فشاری به خوبی در سازه نگهدارنده سازه کابلی توزیع شوند و هم زمان هندسه معماری سازه نیز تامین شود)، به طرح نهایی همگرا شدند. در زمان ساخت کوتاه پروژه نیز با توجه به تغییرات اجرایی، مدل ها به روز رسانی می شدند. رفتار تمامی المان ها و اندرکنش نیرویی آنها شامل فونداسیون های باسکولی، دیوارهای بتنی، سازهی نگهدارنده کابل ها و کابل ها در یک مدل بررسی شدند. در واقع پس از انتخاب چهارچوب اصلی طرح و مرور ادبیات فنی و تصمیم به استفاده از سازه های کابلی معلق، از این نرم افزار سازهای فرم معماری خلق شده و هم زمان مدل در نرم افزار Revit Architecture 2016 به روز رسانی می شد تا تعامل سازه و معماری به خوبی انجام شود. در قالب طراحی سازه ی کابلی معلق، طرح های مختلف با پایه های متفاوت بتنی، فولادی و ترکیبی ارائه شدند. با توجه به آنکه مقدار بار مورد نظر درطراحی تاثیر مستقیمی بر روی قیمت نهایی سازه داشت در نهایت تصمیم گرفته شده بار برف در طراحی 60 کیلوگرم بر مترمربع و بار باد معادل با 80 کیلومتر بر ساعت در نظر گرفته شود. (شایان ذکر است بار برف در طراحی ساختمان ها مسکونی تهران 150 کیلوگرم بر مترمربع و سرعت باد 100 کیلومتر بر ساعت طبق آیین نامه های سازمان نظام مهندسی در نظر گرفته می شود). محاسبات تحت بارهای مذکور در محاسبات نشان می داد که حداکثر نیروی ایجاد شده در کابل ها 2 تن خواهد بود. بنابراین سازه های نگهبان کابل ها، فونداسیون و دیوارهای بتنی همه با این ظرفیت نیرویی طراحی شدند به نحوی که هزینه طرح بهینه شود. حال اگر بارگذاری حین بهره برداری بیش از مقادیر مذکور شود با توجه به زنده بودن رفتار سازه مذکور، دو پیش بینی انجام شد: کابل ها شل شده و سقف موقت خوابیده شود تا به سازه های نگهبان سازه کابلی، فشار بیش از حد در نظر گرفته شده، اعمال نشود. قطر و مقاومت کابل ها به نحوی طراحی شدند که بیش از تقریباً 2 تن مقاومت نکنند به نحوی که تحت بار های پیش بینی شده گسیخته شوند (در اصصلاح فنی فیوز شوند) تا اگر تحت بارگذاری با سرعت و مقدار زیاد، مجال جمع نمودن سقف نبود (برای مثال در یک بارش برف شب تا صبح و یا سرعت باد زیاد و ناگهانی) با گسیخته شدن کابل ها در نیروی پیش بینی شده تقریباً 2 تن به سازه اصلی که کابل ها به آن متصل هستند باری بیش از بار پیش بینی شده وارد نشده تا آسیبی نبیند. کابل های گسیخته شده نیز در وقت مقتضی با هزینه ی نسبتا کمی جایگزین می شوند. (در واقع حداکثر نیروهای وارد به سازه های نگهدارنده کابل ها تابع ظرفیت کابل ها می باشند، نه تابع حداکثر با وارده و کابل های به عنوان المان هایی تعمیر پذیر با هزینه ای مناسب جایگزین خواهند شد) از آنجا که در مانژ متراژ قابل توجهی کابل موجود بود (نزدیک به 3000 متر) لذا تصمیم گرفته شد، باربری کابل های موجود که در واقع در بازار با نام سیم بکسل مغز کنافی به قطر 8 میلی متر شناخته می شوند و دارای خصوصیات نشان داده شده در جدول زیر هستند، آزمایش شوند و در صورتیکه مقاوت کافی را داشته باشند، از آنها استفاده شود. این کابل ها در پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله در دستگاه یونورسال آزمایش شدند، و تقریبا، تا کمی بیش از 2 تن ظرفیت داشتند، و این مقدار همان نیرویی بود که در محاسبات انتظار می رود کابل ها، فیوز شوند. بنابراین از همان کابل ها استفاده شد. در صورتیکه قصد بر آن بود که کابل جدید تهیه شود، مناسب تر بود تا کابل های مغز فولادی با همین مقاومت تهیه شوند، زیرا سیم بکسل های مغز کنافی که انعطاف پذیر هستند (بواسطه آنکه در اکثر کاربردها، دور یک محور می چرخند و جمع می شوند) تغییر طول Elongation دارند و این موضوع باعث می شود که به اصلاح کابل ها زیر بارگذاری، تحت طول یکسان افت نیرو داشته باشند و احتیاج به رگلاژ کابل ها و تنظیم آنها در طول بهره برداری بیشتر باشد. به عبارت دیگر مناسب آن است که از کابل ها با ویژگی Low Relaxation استفاده شود. تصاویر سایر تجهیزات استفاد شده جهت اتصال کابل ها ارائه شده است. در نهایت باید دقت می شد که تمامی این اتصالات دارای ظرفیتی بیش از 2 تن باشند، تا در صورتیکه بارها، از حد پیش بینی شده فراتر رفت، گسیختگی و فیوز شدن از کابل ها رخ دهد. همچنین به هیچ وجه در اجرا از کابلی استفاده نشود که ظرفیت آن از مقدار تقریبی دو تن بیشتر باشد، زیرا در این صورت سازه اصلی نگهدارنده کابل ها تحت بارهایی بیش از بارهای پیش بینی شده در طراحی قرار می گیرند. (مثال مشابه در مصرف برق لوازم خانگی آن خواهد بود که اگر فیوزها را در ساختمان قوی در نظر بگیرند، باعث می شود که قبل از آنکه خود فیوز تحت یک تغییر ولتاژ بالا بپرد، برای مثال یخچال بسوزد.) آزمایش کشش سیم بکسل به قطر 8 میلی متر که در نیروی 2.2 تن گسیخته شد، آزمایشگاه پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله IIEES نیروی پیش تنیدگی جهت وصل نمودن کابل ها به اسکلت فولادی در طراحی مهم می باشد، چناچه اگر کابل ها بیش از حد کشیده شوند قبل از اعمال بار برف و باد سازه های نگهدارنده کابل ها خم خواهند شد و اگر کابل ها کم کشیده شوند، جابه جایی و صدای حرکات سقف تحت بار کم باد نیز قابل توجه خواهد بود. پس از بدست آوردن خصوصیات رفتاری کابل آزمایش شده مانند مدول الاستیسیته، این خصوصیات در مدل های تحلیلی وارد شدند و مقدار لازم نیروی پیش تنیدگی محاسبه شد. یکی از نکات مهم در سازه های کابلی آن است که اگر خصوصیات رفتاری کابل را بدانیم، می توانیم تشخیص دهیم با هر هندسه و زوایه قرارگیری کابل، چه نیروی در آنها بوجود می آید. در واقع هر هندسه و زاویه قرارگیری کابل نظیر یک نیروی مشخص و یکتا در آن خواهد بود. از آنجا که هنگام اجرا گیج های اندازه گیری نیرو برای کابل ها وجود نداشت و مقداری نیرویی که برای بستن اولیه کابل ها احتیاج است طبق مطالب گفته شده، مهم می باشد، زاویه ی هندسی نظیر نیروهای پیش تنیدگی مطلوب محاسبه شده و با استفاده از شابلون های ساخته شده ی مرجع (که زاویه مورد نیاز کشش در آنها محاسبه شده است) کابل ها با هزینه ای کمتر نسبت به استفاد از تمهیدات اندازه گیری نیرو، محکم شدند. به بیان دیگر کابل ها هنگام اتصال آنقدر کشیده می شدند تا زاویه آنها با سطح افق با زاویه ای که شابلون ها در پایین دست و بالا دست نشان می داد، یکی باشند. چهارچوب اصلی طرح چنان بود که المان های مقاوم سازه ای با رعایت تناسبات هندسی، تقارن هایی با نسبت ابعادی مشخص، استفاده از مدولی قابل گسترش و انعطاف پذیر با توجه به عدم متقارن بود بستر طرح، معماری بنا را نیز بدون اضافه نمودن هیچ پوشش نهایی روی آن ها، تامین کنند. به بیان دیگر سازهی بنا همانند اکثر پروژه های موجود در کشور، در زیر نمای نهایی طرح مدفون نشود. از جمله دشواری های اجرای چنین طرح هایی آن است که برای مثال هنگام ساخت اسکلت اصلی باربر، باید تمامی ظرافت های نهایی کار نیز در نظر گرفته شود، زیرا در آینده قرار نیست بر روی این اسکلت پوششی جهت نما افزوده شود. به گفته آهنگر اصلی ساخت اسکلت نگهدارنده کابل ها: این پروژه را نباید در رده قیمتی کارهایی که با وزن اسکلت حساب می شوند دسته بندی نمود و باید آن را در ردهی ساخت در و پنجره فلزی قرارد دارد (با توجه به جزئیات زیاد) زیرا هزینه و زمان بیشتری می گیرد. اما او باید در نظر داشته باشد که نه تنها باید در آهنگری و جوشکاری ظریف کار کند، بلکه باید مقاومت همان اسکلت های سازه ای را نیز تامین کند. این موضوع ویژگی تمامی سازه های به درستی نمایان، میباشد. محل مانژ نسبت به مرکزیت لواسان دور بود و از حداقل امکانات صنعتی جهت حمل تجهیزات ساخت به محل استفاده شد و طرح به نحوی جمع بندی شد که از مسیر صعب العبور کمترین نیروی کار و تجهیزات تردد کنند. حجم بتن ریزی پروژه شامل فونداسیون و دیوارهای بتنی پایین دست به نحوی بهینه شدند تا در مدت زمان پیش بینی شده، عملیات بتن ریزی به صورت دستی با کیفیت مناسب انجام شود. می توان گفت در این پروژه ایدهی زیبا، قدیمی و شناخته شدهی سازه های معلق کابلی که در مرور ادبیات موضوعی کار به خوبی مورد مطالعه قرار گرفتند و کارهای زیبایی از این دست در دنیا اجرا شده است، با روش های سنتی با توجه به فاصله مانژ از امکانات پیشرفته ساخت و هزینه بر بودن آنها، اجرا شد، هر چند محاسبات و طراحی های انجام شدهی پروژه با قویترین و به روزترین نرم افزارها انجام شد. محوطه مانژ مورد نظر تقریبا 1500 مترمربع است و فضایی مطلوب و آرام جهت تمرین پرش اسب می باشد اما فضای بزرگی در مقایسه با سایر مانژها نیست. (طول مانژ 50 و عرض آن 30 متر)، بنابراین در طراحی می بایست از یکسو چشم اندازهای طبیعی موجود از دست داده نمی شد و از سوی دیگر به نحوی عمل می شد که فضای مانژ بزرگتر نیز جلوه نماید. جهت بدست آوردن نسبت بهینه ارتفاع سقف مانژ به طول و عرض آن، درست است که هرچه ارتفاع مانژ بیشتر باشد برای نترسیدن اسب مناسب تر است، اما ارتفاع بیشتر، نیروی باد وارد بر سقف را افزایش می دهد، از طرف دیگر باید تفاوت ارتفاع مطلوبی را جهت تامین شیب مناسب در عرض زمین برای تخلیه برف از روی سقف در نظر گرفت. بنابراین با توجه به معادلات مستخرج از شرایط موجود مطرح شده، به بهینه یابی جهت بدست آوردن نسبت مناسب ارتفاع به طول و عرض، پرداخته شد. عدم بستن چهارضلع محیطی مانژ، سبب کاهش نیروهای ایجاد شده بواسطه وزش باد و همچنین حفظ چشم اندازهای طبیعی موجود می باشد. مجموع هزینه ها، از ابتدای پروژه تا رنگ و تحویل نهایی آن شامل تمامی خدمات طراحی، دفتر فنی، اجرا و زمان ساخت طبق برنامه زمان بندی و مدیریت ساخت (بدون آنکه مانژ از بهره برداری خارج شود) تا انتهای شهریور 1395 با تطابق نود درصدی، پیش رفت. این در حالی است که سایر طرح های ارائه شده همراه با متره بر آورد و برنامه زمان بندی، احتیاج به هزینه ای حداقل دو برابر و زمانی حداقل 6 ماه (با توجه به آنکه در این زمان مانژ نیز از بهره برداری خارج می شد) داشتند. بنابراین در این پروژه نیز اثبات شد که یک سازه و معماری با ارزش به معنای استفاده از المان ها و تکنیک های قیمتی و زمان گیر (با توجه به کمبود امکانات) نیست. بنای مذکور از معدود بناهایی است که در کشورمان با استفاده از سیستم سازه های کابلی معلق، سرپوشیده شده است (چنانچه در بررسی ادبیات موضوعی، سازه و معماری ثبت شده ای با ویژگی های مذکور در کشور یافت نشد). استفاده از این سیستم می تواند با هزینه ای مناسب و سرعت بالای اجرا برای مسقف نمودن بسیاری از فضاها به کار برده شود اما دقت در محاسبات، اجرا و نگهداری حین بهره برداری از ملزومات می باشد، در غیر اینصورت ریسک بالایی برای کارفرمایان خواهد داشت. نکته ای قابل تامل: هنگامی که باد با سرعت بالا در ماه هایی از سال می وزد، حرکت پارچه صدایی را ایجاد می کند، این صدا برای اسب ها که از قبل ذهن انها با این موضوع شرطی نشده است، آشنا نیست و آنها می ترسند. حال یا اسب ها بعد از مدتی به این صدا عادت می کنند (در ماه های بادخیز سال) و یا حین بادهای قابل توجه، اسب هایی را که بیشتر حساس هستند نباید از اسطبل به مانژ آورد. البته مزایای زیبایی و قیمت کم اجرای طرح چنان است که می توان این موضوع را قبول کرد و با دید به این عدم مزیت، به استفاده از سیستم کابلی معلق روی آورد. شایان ذکر است این مشکل در سازه های صنعتی سوله نیز که از عایق صوتی در سقف استفاده نکرده اند، هنگام بارش برف، باران و تگرک وجود دارد. محدودیت مذکور در این کاربری خاص (بهره بردای مانژ) وجود دارد، زیرا این موضوع زیاد برای انسان هراس انگیز نیست. البته می توان با استفاده از تمهیداتی مانند استفاده از میراکننده ها (دمپرها) بر روی سقف، دامنه ی حرکت سقف را هنگام وزش باد به نحو قابل ملاحظه ای کاهش داد. (در واقع میراکننده ها، انرژی ایجاد شده توسط باد را در خود جذب کرده و نمی گذارند جابه جایی سقف از حد معینی بیشتر شود). هنگامی که باد بر روی سقف می دود، حرکت سقف، به موج دریا شباهت زیادی دارد و ادبیات معماری ساختمان های ساحلی را در ذهن بیدار می کند. در سازه های پارچه ای، خیمه ها و چادرها، نیروهای اصلی توسط خود پارچه یا چادر در دهانه هایی کوچکتر از 30 متر تحمل می شود، این پارچه ها ارزان قیمت نیستند. در این پروژه نیروی اصلی توسط کابل ها که هزینه زیادی ندارند تحمل می شود و پارچه ای برزنتی با قیمتی بسیار مناسب در دهانه هایی کوچک بار را به این کابل های مستحکم و ارزان منتقل می کند. همچنین بررسی ادبیات موضوعی نشان می دهد حضوراولیه کابل از دهه 1950 میلادی بواسطه سرعت بالای اجرا و مقرون به صرفه بودن آن برای دهانه های بلند بوده است که به تدریج مورد توجه معماران بیش از پیش قرار گرفت و می توان گفت طولانی ترین پل های دنیا اولین بار از سیستم سازه های کابلی معلق استفاده نموده اند.
در نهایت از کارفرمای گرامی جناب آقای مهندس نوشاد احمدی و همسر ایشان خانم مرجان ریسمانی (زوجی که علاقه، عشق و خدمت رسانی آنها به حیوانات مثال زدنیست)، بواسطه قبول پیاده نمودن این ایده (با تمام ریسک هایش) و خصوصا مدیریت هایشان حین اجرای طرح، کمال تشکر را داریم که فرصت ابراز این ایده را به عرصه ظهور، به ما دادند. سپاس مهندسین مشاور سرور و همکاران مهر 1395
پروژه های مشابه